دولت طبق تبصره ۱۴ قانون بودجه سال جاری موظف شد یارانه نقدی خانوارهایی را که سرپرست آنها دارای درآمد سالانه حداقل ۳۵ میلیون تومان باشد، حذف کند.
این درحالی است که یکی از مهمترین کشمکشهای میان مجلس و دولت در بودجه 95 مربوط به حذف یارانه خانوارهای ثروتمند بوده است. بسیاری از نمایندگان مجلس در زمان بررسی بودجه سال 95 معتقد بودند دولت قانون هدفمندی یارانهها را به طور کامل اجرا نمیکند و بسیاری از دریافت کنندگان یارانههای نقدی مستحق استفاده از یارانه نقدی نیستند. در سوی مقابل، دولت با اعلام آنکه به طور واقعی امکان شناسایی خانوادههای پر درآمد را به صورت منسجم ندارد از مجلس فرصت خواست تا به صورت تدریجی به شناسایی و حذف خانوارهای پر درآمد بپردازد. پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تلاش زیادی برای حذف یارانه خانوارهای سه دهک بالای درآمدی کرد و معتقد بود که حذف یارانه نقدی خانوارهای ثروتمند داروی تلخی است، اما باعث آزاد سازی بیش از 12 هزار میلیارد تومان در کشور خواهد شد که توسعه کشور را به همراه خواهد آورد. در طرف مقابل محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت نگاه درآمدی برای حذف یارانهها را اقدامی ناعادلانه میدانست و معتقد بود، بدون نگاه هزینهای به خانوارها و تنها بر اساس درآمد نمیتوان تصمیم به حذف یارانه خانوادهای گرفت.
حال پس از کش و قوسهای فراوان دیروز معاون اول رئیس جمهور آیین نامه اجرایی پیشنهادی سازمان برنامه و بودجه و قانون بودجه 95 در مورد یارانهها را به طور رسمی اعلام کرد. آنچه در این آیین نامه بیشتر به چشم میخورد، رویکرد درآمدی برای حذف یارانه و بیتوجهی به هزینههای خانوارهاست، یعنی همان چیزی که سخنگوی دولت بارها و بارها از آن انتقاد کرد. در واقع آیین نامه ابلاغی همان مصوب مجلس در بودجه 95 است که دولت را مکلف به حذف یارانه خانوادههای چهار نفره با درآمد بیش از 35 میلیون تومان در سال کرده بود، اما با این تفاوت که جایی از سه دهک درآمد و یا حذف یارانه 24 میلیون نفر به چشم نمیخورد. حال سؤال اصلی این است که آیا دولت یارانههای 24 میلیون ایرانی را بسرعت حذف میکند و یا براساس آنچه که در دو سال اخیر دنبال کرده است، به صورت تدریجی و اندک اندک یارانه دهکهای بالای درآمدی را حذف خواهد کرد.
اولویتهای مجلس برای حذف یارانهها
در قانون بودجه سال 95 مجلس، دولت را مکلف کرد که یارانه سه دهک بالای درآمدی یعنی 24 میلیون نفر را در سال 95 حذف کند. در این قانون همه خانوارهای بالای 35 میلیون تومان درآمد در سال باید یا از دریافت یارانه انصراف دهند و یا دولت از پرداخت یارانهآنها جلوگیری کند. مجلس برای محقق شدن هر چه بیشتر حذف خانوارها با درآمد بالا اولویتهای خانوارها را در این قانون ذکر کرد. بنابراین قانون کلیه نمایندگان مجلس، قضات، اعضای هیأت علمی دانشگاهها، پزشکان و دندان پزشکان در اولویت حذف یارانهها قرار خواهد گرفت. تجار، کارکنان قوای سهگانه، شهرداریها، کارکنان نیروی مسلح که بالای 35 میلیون تومان در سال درآمد دارند، باید طی سال جاری یارانهشان حذف شود. در اولویتهای بعدی هر خانواری که درآمد بالای 35 میلیون تومان در سال داشته باشد، در زمره این قانون قرار میگیرد.
حذف یارانه خانوارهای 35 میلیون تومانی
براساس مفاد آیین نامه ابلاغی هیأت وزیران که دیروز توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد، خانوارهای چهار نفره (حدود 29 درصد از خانوارهای کشور چهار نفره هستند) با درآمد بالای 35 میلیون تومان در سال از دریافت یارانه نقدی حذف خواهند شد. برای خانوارهای بیش از چهار نفر نیز حداقل درآمد به همان نسبت افزایش خواهد داشت. بر همین اساس یارانه نقدی خانوادههای پنج نفره با درآمد بیش از 8/43 میلیون تومان و 6 نفره با درآمد بیش از 5/52 میلیون تومان نیز باید حذف شود. براساس آمار بودجه خانوار بانک مرکزی که بتازگی منتشر شده است، میانگین درآمد ناخالص خانوارهای ایرانی حدود 35 میلیون تومان در سال است. البته در این آمار درآمدهای غیر پولی (شامل ارزش اجاره خانه شخصی) نیز لحاظ شده است که حدود 30 درصد از درآمد خانوارها را درآمد غیر پولی تشکیل میدهد. بر این اساس میانگین درآمد پولی خانوارها در سال 94 حدود 24.5 میلیون تومان است. بنابراین به طور تقریبی خانوارهای با درآمد 35 میلیون تومان در سال مربوط به همان سه دهک بالای درآمدی است که در قانون مجلس پیشتر تصویب شده بود.
وزارت کار و حذف لاک پشتی ثروتمندان
در بندهای دیگر این آیین نامه، دولت وزارت کار را موظف به شناسایی و حذف چنین خانوارهایی کرده است، اما دکتر ربیعی - وزیر کار چندی قبل در برنامه تلویزیونی در هفته دولت اعلام کرد که اطلاعات لازم برای حذف خانوارها به طور شفاف وجود ندارد و این وزارتخانه وسواس شدیدی برای نبود خطا در حذف یارانهها دارد. وی اشاره کرد تا زمانی که یقین حاصل نشود که خانواری شرایط قانونی را برای حذف یارانهها دارد، یارانهاش حذف نمیشود و به همین دلیل است که در هر ماه تنها یارانه حدود 100 تا 200 هزار نفر حذف شدهاند.
به طور طبیعی اگر وزارت کار بخواهد با همین رویه یارانههای دهکهای بالای درآمدی را حذف کند، نباید انتظار داشت که تا پایان سال 24 میلیون نفر از جرگه یارانه بگیران حذف شود. حال باید دید آیا آیین نامه جدید هیأت دولت رویکرد وزارت کار را در حذف وسواس گونه خانوارهای ثروتمند تغییر خواهد داد یا همچنان مانند گذشته هر ماه حدود 200 هزار نفر از گرفتن یارانه نقدی حذف خواهند شد.
حذف 24 یا 5/2 میلیون نفر از یارانهها
مبلغ یارانه نقدی و غیر نقدی در سال 95 در آیین نامه حدود 42 هزار میلیارد تومان برآورده شده است که از این مقدار 8/4 هزار میلیارد تومان برای بیمه سلامت و سایر هزینه های بیمارستانی اختصاص داده شده است و مابقی مبلغ فوق به یارانه نقدی اختصاص خواهد یافت. دولت حداکثر مبلغ 1500 میلیارد تومان از منابع حاصل از حذف یارانه ثروتمندان را برای تسهیلات و سایر یارانههای غیرنقدی برای دانش آموختگان دانشگاهی، جوانان و بنگاههای نیازمند تخصیص داده است. این مبلغ به طور تقریبی معادل حذف یارانه 5/2میلیون نفر در سال است که اختلاف معناداری با 24 میلیون نفر مورد تصویب مجلس دارد. در واقع در این آیین نامه منابع حاصل از حذف یارانه 24 میلیون نفر دیده نمیشود. در واقع دولت هم خواسته قانون مجلس را ابلاغ کند و هم همان رویه جاری وزارت کار ادامه پیدا کند.
بنابراین با بررسی یاده شده چنانچه یارانه 24 میلیون نفر حذف شود، ماهانه یک هزارمیلیاردتومان ودرسال 12 هزار میلیارد تومان منابع آزاد خواهد شد، در حالی که یارانه نقدی هزینه 37 هزار میلیاردی رابه دولت تحمیل کرده است. با این وصف با کاهش 12 هزار میلیارد تومان مجموع یارانه نقدی پرداختی به 25 هزار میلیارد تومان کاهش مییابد و منابع آزاد شده صرف سرمایه گذاری و کمک به بخشهای تولید خواهد شد.
خداحافظی مشمولین سه دهک جامعه با یارانه 45 هزارتومانی
با ابلاغ آیین نامه اجرایی تبصره ۱۴ قانون بودجه سال جاری توسط معاون اول رئیس جمهور، یارانه نقدی سرپرستان خانوار سه دهک درآمدی ثروتمند با درآمد سالانه حداقل ۳۵ میلیون تومان حذف میشود.
بر این اساس، دولت طبق تبصره ۱۴ قانون بودجه سال جاری موظف شد یارانه نقدی خانوارهایی که سرپرست آنها دارای درآمد سالانه حداقل ۳۵ میلیون تومان باشد را حذف کند. طبق این تبصره تمام تجار و صاحبان مشاغل آزاد با درآمد سالانه حداقل ۳۵ میلیون تومان، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، قضات و اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی دولتی و غیر دولتی، پزشکان و دندان پزشکان مشمول حذف یارانه نقدی میشوند.
همچنین تمام کارکنان دولت، قوای سه گانه، شهرداریها، کلیه مؤسسات عمومی و مؤسسات عمومی غیردولتی، کلیه کارکنان نیروهای مسلح، بازنشستگان کشوری و لشکری، حقوق بگیران و مستمری بگیران مشمولان تأمین اجتماعی و همه دریافت کنندگان حقوق و مستمری بخش دولتی و غیر دولتی که درآمد سالانه آنها بیش از ۳۵ میلیون تومان باشد، از شمول دریافت یارانه نقدی حذف خواهند شد.
در این میان، حذف یارانه نقدی شامل تمام مدیران، اعضای هیأت مدیره و بازرسان شرکتهای دولتی و غیر دولتی وابسته به دولت و نهادهای عمومی غیر دولتی، تمام مدیران، اعضای هیأت مدیره، رؤسا و معاونان مناطق و شعب بانکها، بیمهها و مؤسسات مالی و اعتباری و همچنین تمام کارکنان اشخاص حقوقی دولتی و غیر دولتی که دریافتی سالانه آنها بیش از ۳۵ میلیون تومان باشد نیز میشود.
ایرانیان مقیم خارج از کشور و سه دهک درآمدی بالای کشور از شمول دریافت یارانه نقدی حذف میشوند.
نظر شما